Czym są drobne krostki, które pojawiają się np. po goleniu czy długim noszeniu obcisłych ubrań? To może być zapalenie mieszków włosowych – jeden z najpowszechniejszych problemów skórnych. Najczęściej występuje u osób z zaburzoną barierą ochronną, gdy okolice włosa są bardziej narażone na działanie bakterii, wirusów i grzybów. Kluczowa jest w tym przypadku odpowiednia pielęgnacja. Sprawdź, jak walczyć z taką wysypką i co zrobić, żeby ochronić skórę przed nawrotami!

• Zapalenie mieszków włosowych – co to jest?
• Najczęstsze objawy zapalenia mieszków włosowych
• Jakie są przyczyny zapalenia mieszków włosowych?
• Jak leczyć zapalenie mieszków włosowych?
• Czy truskawkowe nogi to zapalenie mieszków włosowych?
• Zapalenie mieszków włosowych – jak pielęgnować skórę?

 

Zapalenie mieszków włosowych – co to jest?

Niemal cała skóra jest pokryta mieszkami włosowymi – to niewielkie punkty, zagłębienia, z których wyrastają włosy. Chronią cebulkę i utrzymują ją na miejscu do czasu naturalnego wypadnięcia lub usunięcia mechanicznego. Mieszki są jednak narażone na wystąpienie zapalenia (infekcyjnego lub nieinfekcyjnego). 

Zapalenie mieszków włosowych to choroba dermatologiczna, która objawia się przede wszystkim drobnymi krostkami z czerwoną obwódką. Mogą być swędzące lub bolące, często są wypełnione np. ropą. Na samym środku zwykle znajduje się włos (lub dopiero zaczyna wyrastać, np. po goleniu).

Kiedy może dojść do zapalenia mieszków włosowych o podłożu infekcyjnym? Pod wpływem nieodpowiedniej pielęgnacji, naruszenia skóry (np. podczas golenia maszynką) czy u osób z obniżoną odpornością mieszki włosowe mogą zostać uszkodzone. A to znacznie zwiększa ryzyko, że okolicę zaatakują drobnoustroje – bakterie, wirusy lub grzyby. 

Narażenie skóry na niektóre substancje (np. smołę) lub stosowanie konkretnych leków (takich jak kortykosteroidy) może wywołać z kolei nieinfekcyjne zapalenie mieszków włosowych.

 

Najczęstsze objawy zapalenia mieszków włosowych

Bez względu na podłoże zapalenie mieszków włosowych objawia się podobnie. W zależności od przypadku i poziomu zaawansowania mogą wystąpić:

• drobne krostki o żółtym / czerwonym zabarwieniu,
• czerwona obwódka wokół krostek,
• wypełnienie wykwitu ropą lub treścią surowiczą,
• nieprzyjemny świąd skóry,
• pieczenie, bolesność skóry w okolicy krostek,
• pękanie zmian skórnych, strupki.

W standardowych, powierzchownych przypadkach krostka ma ok. 1–4 mm [1] i choroba ogranicza się do niewielkiej okolicy. Oprócz wysypki nie ma też większych objawów. Więcej silniejszych symptomów daje natomiast zwykłe zapalenie mieszków włosowych. 

Istnieją również czyraki, które są głębokim stanem zapalnym tej okolicy. W takim przypadku zmiany skórne wokół mieszka włosowego przyjmują postać większego guzka. Jest bardzo bolesny i wypełniony ropą, a później czopem. Po jego opróżnieniu pojawia się krater, który może ostatecznie przekształcić się w bliznę. 

Objawy zapalenia mieszków włosowych pojawiają się przede wszystkim na nogach, twarzy i szyi, rękach, owłosionej skórze głowy, pod pachami oraz w okolicach intymnych. Tak naprawdę narażona może być jednak dowolna powierzchnia, która jest pokryta włosami. 

Jakie są przyczyny zapalenia mieszków włosowych?

Już wiesz, że zapalenie mieszków włosowych może mieć podłoże infekcyjne lub nieinfekcyjne. Najczęstszą przyczyną są jednak patogeny, które atakują okolice mieszka włosowego z powodu uszkodzenia naskórka. Lekarze wymieniają przede wszystkim gronkowca złocistego (Staphylococcus aureus). 

Co może przyczynić się do wystąpienia stanu zapalnego i zwiększyć ryzyko, że pojawi się nieestetyczna wysypka? Wśród przyczyn znajdują się:

• zbyt obcisłe i nieprzepuszczające powietrza ubrania, np. bielizna, spodnie (szczególnie noszone przez wiele godzin bez przerwy, m.in. w pracy kierowcy),
• golenie skóry, przede wszystkim niezdezynfekowaną maszynką (krostki po goleniu),
• nadmierne pocenie się, 
• przebywanie w gorącym klimacie, wysoka temperatura,
• narażenie na promieniowaniem UV,
• urazy mechaniczne, pocieranie skóry (np. szorstką gąbką, ubraniem),
• korzystanie z ciepłych basenów, jacuzzi,
• stosowanie niektórych leków,
• narażenie skóry na różne substancje, np. podczas pracy,
• nieodpowiednia pielęgnacja skóry, np. stosowanie kosmetyków z konserwantami i barwnikami.

Kto jeszcze jest bardziej narażony na wystąpienie zapalenia mieszków włosowych i czyraków? Ten problem skórny może częściej dotyczyć osób, które:

• mają osłabiony układ odpornościowy (np. z powodu HIV / AIDS),
• chorują na cukrzycę,
• są w podeszłym wieku,
• zmagają się z nadwagą / otyłością,
• mają inne choroby dermatologiczne, np. egzemę skóry (AZS).

Chcesz wiedzieć więcej o AZS? Przeczytaj artykuł: Atopowe zapalenie skóry – fakty i mity o AZS.

Jak leczyć zapalenie mieszków włosowych?

Chociaż powierzchowne zapalenie mieszków włosowych (np. krostki po goleniu) zwykle nie wymaga stosowania leków, mocniejsze problemy najczęściej nie znikają samoistnie. Jakiekolwiek niepokojące zmiany skórne, również te nawracające, zawsze warto więc skonsultować z dermatologiem. Specjalista postawi diagnozę i ewentualnie przepisze niezbędne leki.

Do postawienia dokładnego rozpoznania lekarz może zlecić badania pod kątem bakterii i grzybów. Dzięki temu sprawdzi, jaka jest przyczyna zmian skórnych i czy warto wdrożyć leczenie farmakologiczne. W przypadku zapalenia mieszków włosowych o podłożu bakteryjnym najczęściej stosuje się antybiotyki miejscowe lub ogólne. 

Czy truskawkowe nogi to zapalenie mieszków włosowych?

Czarne lub czerwone kropki na nogach to częsty problem, szczególnie po goleniu maszynką jednorazową. Na taki stan zwykle mówi się truskawkowa skóra – z powodu struktury i kolorystyki, która przypomina skórkę właśnie tego owocu. Często problem znika samoistnie po kilku dniach, jednak najczęściej jest uciążliwy i mało estetyczny, a czasem powoduje też swędzenie skóry.

Czy to zapalenie mieszków włosowych? Tak naprawdę – to zależy. U części osób rzeczywiście takie krostki po goleniu wiążą się ze stanem zapalnym wywołanym uszkodzeniem skóry, otwarciem mieszków i działaniem patogenów. Tzw. truskawkowe nogi mogą mieć jednak również inne przyczyny. Jakie są najczęstsze? 

Zatkane pory (zaskórniki)

Truskawkowa skóra może być wynikiem zatkania porów. Tak potocznie mówi się na zaskórniki otwarte, które objawiają się występowaniem niewielkich czarnych kropeczek. Skąd się biorą? Gdy po depilacji pory i mieszki włosowe są otwarte, są też bardziej narażone na zatkanie m.in. martwym naskórkiem oraz zanieczyszczeniami. A stąd już prosta droga właśnie do wystąpienia zaskórników.

Rogowacenie mieszkowe

Za truskawkową skórę może odpowiadać też nadmierne rogowacenie mieszków włosowych (rogowacenie przymieszkowe). W takim przypadku skóra jest szorstka, pełna drobnych krostek w czerwonym, różowym lub lekko brązowym kolorze. To małe grudki, czasami z rumieniem (zaczerwienieniem). Występują nie tylko na nogach, ale również ramionach, pośladkach i twarzy. Rogowacenie często pojawia się u osób ze zdiagnozowanym atopowym zapaleniem skóry. 

Bez względu na przyczynę truskawkowych nóg kluczowa jest odpowiednia pielęgnacja skóry oraz stosowanie kilku podstawowych zasad podczas golenia. Pamiętaj przede wszystkim, aby zawsze dezynfekować maszynkę lub depilator, a także dbać o nawilżenie skóry emulsjami i balsamami. 

Zapalenie mieszków włosowych – jak pielęgnować skórę?

Pielęgnacja skóry z zapaleniem mieszków włosowych ma na celu nawilżenie i natłuszczenie, a także wzmocnienie jej bariery hydrolipidowej (uszczelnienie i ochronę przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych). Mocniejsza i nawilżona skóra jest również mniej narażona na uszkodzenie mieszków włosowych. 

Dodatkowo już wiesz, że to m.in. źle dobrane kosmetyki (wysuszające, pełne parabenów czy barwników) mogą odpowiadać za wystąpienie zapalenia mieszków włosowych. W końcu skóra może źle reagować na drażniące substancje – krostkami, świądem, zaczerwienieniem.

To wszystko powoduje, że dobrze dopasowana pielęgnacja to istotny sposób nie tylko na łagodzenie przykrych dolegliwości skórnych, ale również zmniejszenie ryzyka nawrotów. Co warto włączyć do swojej codziennej rutyny, jeśli zmagasz się z zapaleniem mieszków włosowych? 

Wypróbuj kosmetyki stworzone z myślą o skórze delikatnej, skłonnej do podrażnień:

• ALLERGIKA® – Lipo olejek pod prysznic: ten preparat do mycia z olejem z wiesiołka i pantenolem skutecznie, ale łagodnie oczyszcza skórę. Jednocześnie otula ją przyjemną pianą i nie pozostawia uczucia przesuszenia.

• ALLERGIKA® – Lipolotio Sensitive : ten produkt natłuszczający i nawilżający pomaga wzmocnić barierę ochronną skóry, a jednocześnie łagodzi nieprzyjemne objawy i redukuje przesuszenie. To możliwe dzięki połączeniu witaminy E, gliceryny 10% i bisabololu.

To dermokosmetyki testowane dermatologicznie i przebadane klinicznie, które nie zawierają barwników, substancji zapachowych, parabenów, konserwantów i naturalnych alergenów. Optymalna zawartość składników aktywnych i prosty skład wspierają walkę z problemami skórnymi, pomagając dokładnie nawilżyć skórę.

Czy można dodatkowo zadbać o skórę z pokrzywką, świądem, zaczerwienieniem? Tak! Istnieją również inne zasady, dzięki którym znacznie spada ryzyko nawrotu zapalenia mieszków włosowych. Jeśli zmagasz się z tym problemem skórnym, pamiętaj, żeby:

• dbać o higienę, szczególnie podczas ciepłych dni czy po uprawianiu sportu,
• unikać bardzo obcisłych ubrań i bielizny, 
• stosować odzież z naturalnych i przewiewnych materiałów,
• kontrolować masę ciała,
• regularnie badać się m.in. pod kątem cukrzycy,
• dezynfekować maszynkę do golenia lub depilator,
• nie wyciskać zmian, by nie roznosić patogenów po powierzchni skóry,
• nie drapać i nie pocierać mocno skóry np. gąbką, ręcznikiem,
• regularnie wymieniać ręczniki na świeże,
• w miarę potrzeby skorzystać ze wsparcia dermatologa.

Zapalenie mieszków włosowych to dość częsty problem, który może przebiegać nie tylko z krostkami, ale również swędzeniem skóry. Większość przypadków wiąże się z mechanicznymi uszkodzeniami (np. po goleniu) i działaniem drobnoustrojów. Aby zadbać o skórę, warto nie tylko skorzystać z pomocy specjalisty, ale również stosować odpowiednią pielęgnację – opracowaną z myślą o specjalnych potrzebach skóry narażonej na podrażnienia, np. z gamy dermokosmetyków ALLERGIKA®.

Źródła:

[1]https://podyplomie.pl/dermatologia/30046,wybrane-zakazenia-gronkowcowe-i-paciorkowcowe-w-gabinecie-lekarza-dermatologa?page=3

https://podyplomie.pl/dermatologia/37624,rogowacenie-mieszkowe-u-dzieci-i-mlodziezy-powazny-problem-estetyczny

https://www.termedia.pl/dermatologia/Eozynofilia-zapalenie-mieszkow-wlosowych,35499.html

https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/lista/98827,nadmierne-rogowacenie-mieszkow-wlosowych

https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/80572,rogowacenie-mieszkowe

https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/lista/104460,postepowanie-w-zapaleniu-mieszkow-wlosowych

https://forumleczeniaran.pl/zapalenie-mieszkow-wlosowych-objawy-i-leczenie/

https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/168870,czyrak

https://www.mp.pl/pacjent/dermatologia/choroby/chorobyskory/171080,zapalenie-mieszkow-wlosowych