Nawet 37–47% osób, które zgłaszają się z nieprzyjemnymi objawami do okulisty, ma zapalenie brzegów powiek (ZBP) [1]. To schorzenie, które objawia się m.in. pieczeniem, swędzeniem, suchością czy uczuciem piasku w oczach. Skąd się bierze? Okazuje się, że przyczyn może być wiele, łącznie z alergią czy zakażeniem bakteryjnym. Sprawdź, jak walczyć z zapaleniem brzegów powiek!

• Zapalenie brzegów powiek — objawy
• Jakie są rodzaje zapalenia brzegów powiek?
• Przednie zapalenie brzegów powiek
• Tylne zapalenie brzegów powiek
• Jakie są przyczyny zapalenia brzegów powiek?
• Alergiczne zapalenie brzegów powiek
• AZS na powiekach a zapalenie brzegów powiek
• Jak zapobiegać zapaleniu brzegów powiek?
• Pielęgnacja skóry powiek. Co jeszcze warto wypróbować?
• Czy zapalenie brzegów powiek można całkowicie wyleczyć?
• Najczęstsze pytania o zapalenie brzegów powiek

1. Jak długo trwa leczenie zapalenie brzegów powiek?
2. Jak wygląda stan zapalny powiek?
3. Czy zapalenie powiek jest zaraźliwe?
4. Jak dbać o brzegi powiek?
5. Czy zapalenie powiek boli?
6. Plamy na skórze wokół oczu – co to jest?

Zapalenie brzegów powiek — objawy

Jednym z najczęstszych problemów spotykanych w gabinecie okulisty jest zapalenie brzegów powiek (blepharitis, brzegowe zapalenie powiek) – stan zapalny, często o przewlekłym charakterze. Jego objawy są nieswoiste (a więc mogą występować też w przypadku innych schorzeń) i różnorodne. Co powinno skłonić Cię do wizyty u specjalisty? Wśród najczęstszych symptomów ZBP wymienia się:

• czerwone powieki, zaczerwienienie skóry,
• pieczenie, świąd, podrażnienie, kłucie,
• obrzęk, opuchlizna oczu,
• uczucie piasku w oczach, 
• wrażenie ciała obcego w oku,
• suche powieki, przesuszenie skóry, 
• łuszczenie się skóry,
• nadmierne łzawienie oczu,
• sklejanie rzęs wydzieliną,
• nadmierne wypadanie rzęs,
• niepoprawny wzrost rzęs,
• nadwrażliwość na światło.

U części osób rozwija się też gradówka (guzek na powiece) lub zapalenie spojówki i rogówki. Bagatelizowanie tego typu objawów może doprowadzić również do problemów z widzeniem. Obraz może stać się np. rozmazany czy zamglony. Warto więc skonsultować się z okulistą i szczególnie dbać o okolice oczu (m.in. dzięki odpowiedniej higienie i nawilżaniu skóry).

Jakie są rodzaje zapalenia brzegów powiek?

Najczęściej zapalenie brzegów powiek dzieli się na przednie oraz tylne, w zależności od przyczyny i miejsca występowania zmian. Większość objawów zwykle się pokrywa. U niektórych osób występuje również postać mieszana. 

Przednie zapalenie brzegów powiek

Dotyczy skóry, która znajduje się u podstawy rzęs, bardziej na zewnątrz. Może objawiać się łuskami wokół rzęs i na powiekach. Wśród przyczyn znajdują się m.in. wirusy, bakterie, pasożyty czy alergie. Przednie zapalenie brzegów powiek częściej dotyczy młodszych osób i współwystępuje m.in. z atopowym zapaleniem skóry (AZS) czy łojotokowym zapaleniem skóry (ŁZS).

Tylne zapalenie brzegów powiek

Wiąże się z niepoprawną pracą gruczołów Meiboma, które znajdują się bliżej wnętrza oka. Może objawiać się ich zatkaniem oraz obecnością gęstej wydzieliny, żółtych kuleczek lub oleistej piany. Wśród przyczyn znajdują się m.in. zapalenie gruczołów Meiboma, trądzik różowaty, alergia czy łuszczyca. Tylne zapalenie brzegów powiek częściej dotyczy starszych osób.

Jakie są przyczyny zapalenia brzegów powiek?

Zapalenie brzegów powiek to zespół objawów, który może być wywołany wieloma różnymi czynnikami – zapalnymi i niezapalnymi. Wśród głównych przyczyn, które zwiększają ryzyko wystąpienia dokuczliwych dolegliwości w obrębie brzegów powiek, znajdują się:

• zakażenie gronkowcem 
• zapalenie gruczołów Meiboma
• łojotokowe zapalenie skóry twarzy
• trądzik różowaty,
• nużeńce,
• alergia,
• kontaktowe / atopowe zapalenie skóry.

Alergiczne zapalenie brzegów powiek

Zapalenie brzegów powiek może mieć również podłoże alergiczne. W takim przypadku różnego typu objawy występują jako efekt kontaktu z alergenem. Lekarze zwracają uwagę, że uczulenie może objawiać się w taki sposób bez względu na czynnik alergiczny. Mogą to być więc m.in. pyłki roślin, leki, kosmetyki czy sierść zwierząt.

Zmagasz się z symptomami, które dotyczą okolicy oczu? Inną dolegliwością, która również wiążę się ze swędzeniem, zaczerwienieniem, łzawieniem czy opuchlizną, jest m.in. alergiczne zapalenie spojówek. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule: Alergiczne zapalenie spojówek – jak złagodzić objawy?

AZS na powiekach a zapalenie brzegów powiek

U osób, które chorują na atopowe zapalenie skóry, wzrasta ryzyko wystąpienia także brzegowego zapalenia powiek. Taki problem wiąże się m.in. z większą podatnością na zakażenia, np. gronkowcem. Nawet 90% pacjentów z AZS może zmagać się z tą bakterią także na skórze bez żadnych zmian. U osób zdrowych gronkowiec występuje w ok. 20% przypadków [2]. 

Część objawów obu schorzeń może jednak się pokrywać, dlatego ważne jest postawienie odpowiedniej diagnozy. Przykładowo AZS na powiekach zwykle wiąże się m.in. ze świądem, zaczerwienieniem, łuszczeniem czy obecnością drobnych grudek.

Więcej na temat nieprzyjemnego świądu i przesuszenia znajdziesz w artykule: Egzema powiek – jak łagodzić swędzenie powiek?

Jak zapobiegać zapaleniu brzegów powiek?

Aby zmniejszyć dokuczliwość objawów zapalania brzegów powiek, konieczne jest przede wszystkim leczenie przyczyny. Najlepiej więc skonsultować się z lekarzem, który może zalecić np. posiew bakteryjny, badanie lampą szczelinową czy meibografię. 

Jak walczyć z zapaleniem brzegów powiek? Domowe sposoby obejmują przede wszystkim higienę, dzięki której można zredukować symptomy. Kluczowe jest regularne przemywanie powiek i rzęs – najlepiej specjalnymi preparatami lub chusteczkami dostępnymi w aptece. Dzięki temu można usunąć wydzielinę oraz łuski oblepiające rzęsy i powieki. 

Często sprawdzają się też ciepłe okłady (nie mogą być jednak gorące), które ułatwiają usunięcie złogów – szczególnie jeśli to tylne zapalenie brzegów powiek związane z dysfunkcją gruczołów Meiboma. Pomocne mogą być również delikatne masaże.

Podczas walki z objawami najlepiej zrezygnować również z noszenia soczewek kontaktowych i doczepiania rzęs, a w miarę możliwości – w ogóle z makijażu. Kluczowa jest też ogólna higiena, a więc mycie rąk i unikanie pocierania oczu dłońmi. 

Pielęgnacja skóry powiek. Co jeszcze warto wypróbować?

Czerwone, suche powieki wymagają też długotrwałego nawilżenia. Stosowany preparat powinien być jednak przebadany dermatologicznie i przeznaczony do skóry ze specjalnymi potrzebami. Właśnie takim rozwiązaniem jest ALLERGIKA® – Krem na powieki MED*, w którego składzie znajdują się m.in. gliceryna 10%, alantoina, bisabolol i witamina E. Taka kompozycja składników aktywnych pomaga w:

• regeneracji bariery ochronnej skóry, 
• nawilżeniu suchej skóry,
• złagodzeniu uczucia swędzenia,
• redukcji zaczerwienienia,
• zmniejszeniu łuszczenia.

To wyrób medyczny, który po 7 dniach redukuje objawy egzemy powiek (m.in. łuszczenie, zaczerwienienie, suchość) o 50%, a po 3 tygodniach – o 75%. 

Czy zapalenie brzegów powiek można całkowicie wyleczyć?

Przewlekłe zapalenie brzegów powiek to problem, który może nawracać. Nie zawsze da się go więc całkowicie wyleczyć. Warto profilaktycznie dbać o higienę powiek i rzęs, m.in. poprzez dokładne oczyszczanie i nawilżanie tej okolicy. Dla wielu osób, które regularnie zmagają się z takimi dolegliwościami, to po prostu część codziennej rutyny pielęgnacyjnej. 

Najczęstsze pytania o zapalenie brzegów powiek

Co jeszcze warto wiedzieć o zapaleniu brzegów powiek? Sprawdź najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi, dzięki którym walka z przykrymi dolegliwościami będzie łatwiejsza.

Jak długo trwa leczenie zapalenie brzegów powiek?

Odpowiednia higiena powiek, dokładny demakijaż i nawilżanie skóry to rozwiązania, które najlepiej wprowadzić do codziennej rutyny – nawet jeśli aktualnie nie ma przykrych objawów. Lekarz może zalecić również dodatkowe sposoby leczenia, np. miejscowe lub ogólne antybiotyki, środki przeciwzapalne czy stosowanie sztucznych łez. W zależności od przypadku taka terapia może trwać kilka tygodni. Dokładny schemat przedstawia jednak lekarz podczas wizyty. 

Jak wygląda stan zapalny powiek?

U osób ze stanem zapalnym brzegów powiek często pojawiają się takie objawy jak opuchlizna, obecność wydzieliny, łuszcząca się skóra czy uczucie piasku w oczach. Zwykle występuje też egzema skóry powiek (a więc m.in. swędzenie, zaczerwienienie, przesuszenie).

Czy zapalenie powiek jest zaraźliwe?

Jeśli zapalenie brzegów powiek ma podłoże bakteryjne, wirusowe lub grzybicze – może być zaraźliwe. To m.in. dlatego tak ważna jest higiena, dzięki której istnieje mniejsze ryzyko rozprzestrzeniania się patogenów. 

Jak dbać o brzegi powiek?

Kluczowym elementem pielęgnacji oczu u osób z zapaleniem brzegów powiek jest higiena tej okolicy. W zależności od rodzaju zapalenia i zaleceń lekarza pomocne mogą okazać się takie czynności jak:

• obmywanie brzegów powiek specjalnymi preparatami lub chusteczkami,
• wykonywanie delikatnego masażu usuwającego złogi,
• wykorzystywanie przebadanych klinicznie preparatów nawilżających, takich jak ALLERGIKA® – Krem na powieki MED,
• stosowanie ciepłych okładów ułatwiających oczyszczanie rzęs i powiek,
• regularne używanie preparatów typu sztuczne łzy.

Czy zapalenie powiek boli?

Zapalenie powiek może wiązać się głównie ze swędzeniem, opuchlizną, suchością, pieczeniem i podrażnieniem. Takie objawy mogą wywoływać nieprzyjemne uczucie, dyskomfort okolicy oka. 

Plamy na skórze wokół oczu – co to jest?

Plamy na skórze wokół oczu mogą oznaczać wiele różnych dolegliwości. Bywają objawem alergii (np. na substancje zawarte w kosmetykach), zakażeń bakteryjnych lub wirusowych, a także atopowego zapalenia skóry. Jeśli cokolwiek Cię niepokoi, skontaktuj się z lekarzem. Dzięki temu uzyskasz odpowiednią diagnozę i zredukujesz przykre dolegliwości. 

Zapalenie brzegów powiek – tylne lub przednie – to jeden z częstszych problemów okulistycznych. Może wywoływać m.in. takie objawy jak zaczerwienienie, swędzenie, obecność wydzieliny, uczucie piasku w oczach czy przesuszenie powiek. Ze względu na bardzo różnorodne przyczyny warto porozmawiać o swoich objawach z lekarzem. Dzięki odpowiedniej diagnozie znacznie łatwiej nie tylko zredukować nieprzyjemne symptomy, lecz także zmniejszyć ryzyko lub częstotliwość nawrotów. Pamiętaj też o higienie brzegów powiek oraz stosowaniu preparatów nawilżających!

*ALLERGIKA®- Krem na powieki MED na egzemę powiek

To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą

Podmiot prowadzący reklamę: Propharma Sp. z o.o. ul. Trzcinowa 27, 02-446 Warszawa
Producent: ALLERGIKA Pharma GmbH, 82515 Wolfratshausen Niemcy

Źródła:

[1] www.przegladokulistyczny.pl/2024/06/05/alergiczne-zapalenie-brzegow-powiek-wybrane-zagadnienia

[2] www.atopowaskora.pl/blog/gronkowiec-zlocisty-a-azs-mikrobiota-skory

www.podyplomie.pl/stanynaglepodyplomie/36072,alergiczne-zapalenie-brzegow-powiek

www.mp.pl/medycynarodzinna/ekspert/pytania-do-eksperta/151746,leczenie-chorob-powiek-pytania-do-eksperta,1

www.mp.pl/pacjent/pediatria/lista/81012,atopowe-zapalenie-skory-powiklane-zakazeniem-gronkowcowym

www.przegladokulistyczny.pl/2024/07/05/objawy-okulistyczne-w-atopowym-zapaleniu-skory

www.nhs.uk/conditions/blepharitis/

www.nei.nih.gov/learn-about-eye-health/eye-conditions-and-diseases/blepharitis

www.podyplomie.pl/okulistyka/30668,farmakoterapia-bakteryjnych-schorzen-narzadu-wzroku

www.mp.pl/okulistyka/okulistyka-dla-nieokulistow/artykuly/129054,choroby-powiek

www.mp.pl/okulistyka/wytyczne/wytyczne-i-artykuly/144531,zespol-suchego-oka-i-zapalenie-brzegow-powiek-wytyczne-bad-i-dog

www.ptfarm.pl/pub/File/FP/2_2009/farmakoterapia%20itd.pdf

www.podyplomie.pl/pediatria/12161,stany-zapalne-powiek-u-dzieci-zasady-postepowania

Karaszewski M i in., Zapalenie brzegów powiek – wszechstronne spojrzenie

na powszechne schorzenie, „OphthaTherapy. Therapies in Ophthalmology” Vol. 7/Nr 3(27)/2020.