Choć po zimowych miesiącach wiele osób z radością wita pierwsze oznaki wiosny, to dla sporej części populacji oznaczają one nieprzyjemne i uprzykrzające życie objawy związane z wiosenną alergią. Wodnista wydzielina z nosa, kichanie, swędzenie gardła czy oczu to tylko niektóre objawy, z jakimi zmagają się alergicy. Wiosenna alergia dotyczy nawet 30% Europejczyków, a ten odsetek stale rośnie. Jak walczyć z wiosenną alergią?
- Kiedy występuje alergia?
- Rodzaje alergenów
- Najczęstsze alergeny
- Jak rozpoznać alergie?
- Jak walczyć z alergią?
- Pielęgnacja skóry alergicznej
- Wiosenna alergia
Kiedy występuje alergia?
Alergia to zmieniona, nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego na substancje tolerowane przez ogół populacji. Może być wrodzona, ale także nabyta – bywa, że rozwija się w trakcie życia.
Alergie występują częściej w krajach rozwiniętych. Wśród przyczyn wzrostu częstości ich występowania wymienia się: zanieczyszczenia środowiska, dym tytoniowy czy zmianę sposobu żywienia i higieny.
Rodzaje alergenów
Substancjami wywołującymi objawy alergii są alergeny. Po wniknięciu do organizmu wywołują one nadmierną reakcję immunologiczną. W zależności od drogi wnikania, alergeny dzieli się na wziewne, kontaktowe (np. składniki kosmetyków), pokarmowe (zarówno pochodzenia zwierzęcego, jak i roślinnego) i iniekcyjne (np. jady owadów błonkoskrzydłych).
Alergeny wziewne, inaczej nazywane powietrznopochodnymi, dzieli się na całoroczne i sezonowe w zależności od czasu narażenia na nie. Do wziewnych alergenów całorocznych należą roztocze kurzu domowego czy sierść zwierząt. Narażenie na nie jest niezależne od pory roku i mogą wywoływać objawy alergii przez cały czas.
Z kolei alergeny sezonowe to m.in. pyłki drzew, traw czy zbóż. Objawy alergii sezonowej, jaką jest wiosenna alergia, znikają wraz z końcem unoszenia się w powietrzu uczulających alergenów i powracają w kolejnym roku w podobnym okresie. W zależności jednak od warunków pogodowych, czas ten może ulec przesunięciu o kilka tygodni.
Najczęstsze alergeny
W zależności od lokalizacji geograficznej występują różne alergeny powietrznopochodne – w krajach północnych częstym alergenem jest pyłek brzozy, za to we Francji czy Austrii – pyłek ambrozji. Co ciekawe – pyłek roślin może być przenoszony z wiatrem nawet tysiące kilometrów dalej, na obszary, w których nie występuje roślina macierzysta.
Oprócz różnic w występowaniu poszczególnych alergenów wziewnych, regiony geograficzne cechują się również odmiennym czasem, kiedy w powietrzu stwierdza się obecność pyłków danego gatunku. Wpływ na kolejność pylenia ma również pogoda. Z przewidywanym okresem pylenia poszczególnych roślin dla danego regionu można się zapoznać w kalendarzach pylenia.
W Polsce jako pierwsze w powietrzu pojawiają się pyłki leszczyny. Mogą zacząć dokuczać już w styczniu. Następnie pyli olsza, a w marcu i kwietniu objawy wiosennej alergii zaczynają dawać się we znaki osobom uczulonym na pyłek brzozy, topoli czy dębu. Maj i czerwiec to z kolei miesiące, w których w powietrzu pojawiają się pyłki traw oraz innych roślin zielnych, np. szczawiu, babki czy pokrzywy.
Jak rozpoznać alergie?
Najczęstszym objawem wiosennej alergii jest alergiczny nieżyt nosa, inaczej nazywany katarem siennym. Charakteryzuje się on wyciekiem z nosa dużej ilości wodnistej wydzieliny oraz spływaniem jej po tylnej ścianie gardła. Katarowi towarzyszy kichanie, a także swędzenie i uczucie zatkanego nosa.
Oprócz tego może pojawiać się alergiczne zapalenie spojówek, objawiające się świądem, zaczerwienieniem, obrzękiem i łzawieniem oczu. Czasem pojawia się swędzenie w gardle, kaszel, a w rzadszych przypadkach pokrzywka. Objawy towarzyszące wiosennej alergii mogą niekorzystnie wpływać na koncentrację, zaburzać sen czy wyłączać z codziennych aktywności.
Jak walczyć z alergią?
W walce z wiosenną alergią stosowane są leki przeciwhistaminowe, podawane doustnie, donosowo czy do oczu. Używa się także miejscowych i ogólnych glikokortykosteroidów. Oprócz farmakologicznego leczenia objawowego, ważne jest stosowanie zaleceń profilaktycznych, dzięki którym ogranicza się narażenie na uczulające pyłki. U niektórych pacjentów można zastosować immunoterapię swoistą, czyli odczulanie.
Aby zmniejszyć narażenie na alergeny pyłkowe, wskazane jest zapoznanie się z kalendarzem pylenia oraz sprawdzanie na bieżąco komunikatów dotyczących stężenia pyłków w powietrzu. Najwyższe poziomy alergenów stwierdza się w gorące, suche i wietrzne dni, a w ciągu doby – w godzinach porannych i wieczornych. Jeśli to możliwe w dni o największym stężeniu pyłków należy pozostać w domu i unikać otwierania okien. Dobrym momentem na spacer czy wietrzenie mieszkania będzie czas w trakcie opadów deszczu lub tuż po nich.
Na zewnątrz wskazane jest noszenie okularów, a po powrocie do domu warto zmienić ubranie, przeczesać lub umyć włosy, a najlepiej wziąć prysznic całego ciała, aby usunąć osiadły na nim pyłek. W walce z wiosenną alergią pomocne będzie także zastosowanie oczyszczaczy powietrza. Aby ograniczyć narażenie na uczulające pyłki, nie zaleca się suszenia prania na zewnątrz.
Pielęgnacja skóry alergicznej
W okresie, kiedy objawy wiosennej alergii stają się najbardziej dokuczliwe, warto zadbać o delikatną pielęgnację skóry, zwłaszcza jeśli w związku z narażeniem na alergeny pojawiły się takie objawy, jak wysypka czy pokrzywka. Odpowiednio dobrane preparaty złagodzą objawy skóry alergicznej i wzmocnią jej barierę ochronną.
Balsam nawilżający ALLERGIKA® Hydrolotio Sensitive zawiera polidokanol, który dzięki działaniu chłodzącemu i znieczulającemu, niweluje świąd towarzyszący skórze alergicznej. Dzięki zastosowanym składnikom i lekkiej formule balsam sprawdzi się w łagodzeniu pokrzywki i codziennej pielęgnacji skóry alergicznej.
Z kolei Balsam natłuszczający ALLERGIKA® Lipolotio Sensitive jest bogaty w glicerynę i lipidy, dzięki czemu niezwykle skutecznie nawilża skórę i wzmacnia jej barierę ochronną, ograniczając wnikanie alergenów i czynników drażniących. Skład balsamu pozbawiony jest najczęstszych alergenów kontaktowych, a obecny w nim bisabolol działa przeciwzapalnie i łagodzi podrażnienia. Preparat polecany jest w pielęgnacji skóry z AZS.
Wiosenna alergia
Wiosenna alergia związana jest z pyleniem drzew i roślin zielnych, a najpopularniejszymi alergenami wziewnymi w Polsce są m.in. leszczyna, brzoza, olsza, topola czy pokrzywa. Do objawów wiosennej alergii należy katar sienny, swędzenie nosa i garda czy zapalenie spojówek, a czasem pojawiają się także objawy skórne. W walce z wiosenną alergią ważne jest ograniczenie narażenia na alergeny, a w łagodzeniu pokrzywki pomocne będą odpowiednio dobrane, łagodne kosmetyki.
Bibliografia:
- Obtułowicz, Krystyna, et al. "Alergologia”. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2016.
- Kalendarz pylenia, dostęp 13.03.2022
- Kołodziejczak, Anna, et al. Tom 1. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2020.
